E-learning urine-incontinentie: leer alles over de blaas

Na het doen van deze e-learning kun je een toelichting geven van de anatomische weergave van het urinestelsel en het proces van de urineproductie aangeven. Ook kun je de verschillende vormen van urine-incontinentie herkennen en leer je alles over de blaas.

Heb je een vraag over de e-learnings? Bekijk dan de veelgestelde vragen.

Hieronder lees je waar de e-learning over gaat. 

Wat vind je in deze e-learning?

  1. Urine-incontinentie
  2. Symptomen
  3. Intake
  4. Bevorderen van continentie en behandelen van urine-incontinentie

Urine-incontinentie

Wat betekent incontinentie? Het is het onvermogen om ontlasting en/of urine op te houden. Het kan soms leiden tot sociale en/of hygiënische problemen. Er is sprake van urine-incontinentie als iemand ongewild urine verliest. Er is sprake van fecale incontinentie als iemand ongewild ontlasting verliest. Tot slot hebben sommige mensen dubbele continentie. Hiervan is sprake wanneer iemand urine en ontlasting verliest.

Er is een aantal factoren die de kans op het ontwikkelen van ongewild urineverlies vergroot:

  • Ouder worden
  • Familiare geschiedenis
  • Zwangerschap en vaginale bevallingen
  • Overgewicht

Urineproblemen man

Naast ouder worden zijn er bij mannen ook andere oorzaken voor ongewild urineverlies. Bijvoorbeeld een vergrote prostaat die de plasbuis blokkeert. Wanneer de urinebuis verstopt is, moet de blaas harder werken om de urine te laten uitstromen. Dit zorgt ervoor dat de wanden zwakker en dikker worden. Het gevolg hiervan is dat de blaas niet alle urine kan lozen.

urinewegstelsel man en vrouw

Het urinewegstelsel

Urine bestaat uit afvalstoffen en vocht. De urinewegen zorgen voor het afvoeren van de urine.

  • Nieren
    Nieren produceren de urine. Ook filteren ze afvalproducten. Per dag wordt er ongeveer 170 liter bloed gefilterd. Dit resulteert in 1,5-2 liter urine.
  • Urineleiders
    De urine van elke nier wordt door de urineleiders naar de blaas gebracht.
  • Blaas
    De blaas bevindt zich in het bekken tussen de bekkenbotten. Je kan het zien als een ballonvormig orgaan. Wanneer de blaas ongeveer voor 75% gevuld is leegt het zich. Normaal gesproken urineert iemand tussen de 4 en 7 keer per dag. Een blaas bevat gemiddeld tussen de 400 en 600 milliliter.
  • Urethra
    De blaashals wordt met de plasbuisopening verbonden door de urethra. De urethra is de urinebuis. De urinebuis van de vrouw is korter (3-4 cm) dan die van de man (20-25 cm).
Anatomie onderbuik man en vrouw

Wat als je voor het eerst onverwacht wat druppels urine verliest? Vrouwen grijpen vaak als eerste naar maandverband en  inlegkruisjes bij urineverlies. Niet verstandig! Waarom? Het precieze verschil tussen maandverband en incontinentiemateriaal leggen we in deze blog haarfijn uit. 

Verschillende soorten urine-incontinentie

Stressincontinentie treedt op bij niezen, hoesten of lichamelijke inspanning. Een mogelijke oorzaak kan een zwakke bekkenbodem zijn. Het kan voorkomen na en tijdens de zwangerschap.

Bij aandrangincontinentie voel je een plotselinge aandrang op te plassen. Samentrekken van de blaas is hier de oorzaak van.

Er is ook een combinatie van bovengenoemde soorten mogelijk. Dat heet gemengde incontinentie.

Bij overloopincontinentie verlies je urine zonder aandrang te voelen. Oorzaken kunnen zijn fecale impactie, neurologische aandoeningen of obstipatie.

Minder goede mobiliteit, gebrek aan bekwaamheid en omgevingsfactoren kunnen leiden tot functionele incontinentie. Dit kan voorkomen als je bijvoorbeeld ver moet lopen naar het toilet.

Wanneer je urine verliest zonder duidelijke reden heet dat passieve incontinentie of reflexincontinentie.

Symptomen van urine-incontinentie

Er is een aantal factoren waar je urine-incontinentie aan kan herkennen. Hieronder vind je deze symptomen:

  • Urinelozing tijdens de nacht
  • Urineren in de nacht door een kleinere capaciteit van de blaas
  • Aarzelen
  • Als de blaas niet volledig geleegd kan worden het urine nadruppelt
  • Een branderig gevoel tijdens het plassen
  • Vaker plassen dan gemiddeld met kleine hoeveelheden
  • Wanneer je niet kan plassen
  • Heftige aandrang om gelijk te moeten plassen

Doel van intake

Tijdens een intake bespreek je met de patiënt wat de symptomen zijn en in welke mate het leven van de patiënt daardoor wordt beïnvloed.

Methode intake

Er is een aantal aspecten die belangrijk zijn bij een intake:

  1. Aandoeningen die te maken hebben met het ruggenmerg of hersenen
  2. Chirurgische geschiedenis
  3. Verloskundige geschiedenis
  4. Geschiedenis met urinewegproblemen, toilethabitat, en ongewild urineverlies
  5. Bekwaamheid om een toilet te herkennen
  6. Effect van de symptomen op het doen en laten
  7. Eet- en drinkgewoonten
  8. Darmsymptomen zoals diarree
  9. Bedrevenheid en fysieke gesteldheid
  10. Geneesmiddelen in gebruik

Rekening houden bij mannen

Bij mannen zijn er twee aspecten waar extra aandacht aan besteed moet worden. Ten eerste is dit prostatitis. Dit is een ontsteking aan de prostaatklier. Ten tweede is dit Benigne prostaathyperplasie (BPH). Het gevoel hiervan is verknelling van de urinebuis. Er is een aantal symptomen waar je bij mannen op moet letten:

  • In de nacht meer urineverlies
  • Vaker plassen
  • Moeilijker plassen
  • Minder sterke straal
  • Idee dat de blaas niet helemaal geleegd is
  • Plassen duurt langer

Beoordeling van geneesmiddelen

Geneesmiddelen spelen een grote rol in de beoordeling. Dit heeft verschillende redenen. Ten eerste kunnen sommige geneesmiddelen ongewild urineverlies veroorzaken. Daarnaast kunnen sommige geneesmiddelen het normale proces verstoren. Tot slot kan het er ook voor zorgen dat iemand door geneesmiddelen meer moet plassen. Overleg het stoppen met geneesmiddelen altijd met de huisarts of een medisch specialist.

Onderzoeken die moeten worden opgenomen in de intake

Er is een aantal onderzoeken die moeten worden afgenomen tijdens de intake. Hieronder vind je alle soorten onderzoeken die belangrijk zijn.

  1. Urineonderzoek
  2. Blaasdagboek
  3. Lichamelijk onderzoek
  4. Blaasscan

Bevorderen van continentie en behandeling van urine-incontinentie

Nadat de intake is afgenomen, is het tijd om het behandelplan te maken. Aanpassingen in de leefstijl van de patiënt kunnen al effect hebben op verschillende symptomen. Voorbeelden van aanpassingen zijn:

  • De hoeveelheid vocht dat gedronken wordt. Minder cafeïne drinken.
  • Niet roken.
  • Gewicht verliezen.
  • Erop letten dat de patiënt af en toe naar het toilet gaat
  • Hulpmiddelen zoals aangepaste kleding of een condoomkatheter

Wat ook belangrijk is zijn evaluaties. Zorg dat je hier voldoende tijd en aandacht aan besteedt.

Juiste keuze materiaal

Het is een optie om incontinentiemateriaal op te nemen in het behandelplan. Het is echter erg belangrijk dat jouw patiënt het juiste materiaal gebruikt wat past bij de klachten. Om ervoor te zorgen dat jou patiënt het juiste materiaal krijgt, kun je op een aantal dingen letten:

  1. Hevigheid van incontinentie
  2. Soort incontinentie
  3. Postuur van de patiënt
  4. Leefstijl
Incontinentie materiaal

Vind je deze e-learning interessant? Bekijk dan eens de e-learning over ontlastingsincontinentie!