E-learning Compressietherapie, oedeem en soorten zwachtels
Weet jij alles over compressiesystemen of wil je juist leren wat voor compressiesystemen er zijn? In deze e-learning leer je alles over compressietherapie, oedeem, zwachtelen en meer. Vergroot je kennis over wondzorg en scoor punten voor je accreditatie met deze e-learning.
Deze e-learning is geaccrediteerd bij Optimafarma & NVFZ.
Heb je een vraag over de e-learnings? Bekijk dan de veelgestelde vragen.
Vind je deze e-learning interessant? Bekijk dan eens de e-learning over decubitus!
Hieronder lees je waar de e-learning over gaat.
Wat vind je in deze e-learning?
- Inleiding compressietherapie
- Oedeem
- Compressietherapie
- Soorten zwachtels
- Ambulante compressietherapie
- Overige maatregelen bij compressietherapie
Inleiding compressietherapie
Tijdens deze e-learning leer je alles over de meest voorkomende compressiesystemen aan de onderbenen. Wanneer je op tijd de juiste compressietherapie inzet, komt dit ten goede aan de wondzorg. Compressietherapie wordt ingezet wanneer iemand teveel vocht in de benen heeft. Dit gebeurt wanneer het lichaam het vocht niet voldoende zelf kan afvoeren.
Oedeem
Oedeem is een vochtophoping. Deze ophoping vindt plaats op plekken waar normaal bijna geen vocht zit. Zowel wonden als oedeem komen vaak voor op het onderbeen.
Enerzijds kan oedeem wondgenezing vertragen. Anderzijds kan oedeem juist een oorzaak zijn van een wond. Dit noem je een ulcus cruris. Wil je hier meer over weten? Doe dan de e-learning over ulcus cruris.
Chronische veneuze insufficiëntie (CVI) in combinatie met immobiliteit is vaak de oorzaak van pitting oedeem. Wil je meer weten over oedeem? Hier wordt dieper op ingegaan in de e-learning.
Compressietherapie
Compressietherapie is een belangrijke behandeling voor oedeem. Bij compressietherapie wordt er druk uitgeoefend op het been. Hierdoor wordt het vocht en het bloed beter vervoerd
Er is bewijs dat compressietherapie bijdraagt aan het voorkomen van spataderen en wonden.
Het is verplicht om bij je patiënt de enkel/arm index (EAI) te meten voordat je begint met compressietherapie. Hoe meet je de EAI?
#1 Leg de patiënt zo plat mogelijk neer.
#2 Meet de bloeddruk op beide bovenarmen en enkels.
#3 Vergelijk de bovendruk (systole) in de enkel met de systole in de bovenarm.
#4 Is deze gelijk? De EAI is dan 1.0.
#5 Is de EAI groter dan 1.0? Dat is normaal.
#6 Is de EAI kleiner dan 0.9? Dan is er een kans op de aanwezigheid arteriële insufficiëntie bij jouw patiënt.
#7 Is de EAI kleiner dan 0.8 of zelfs kleiner dan 0.52? In de e-learning leer je wat je kan moet doen.
Meten van oedeemreductie
Er is een aantal manieren om de omvang van het been te meten. Een van deze manieren gaat als volgt. Meet de omvang op de volgende drie plekken:
- Boven de enkelknobbels
- Op de overgang van de achillespees in de kuitspier
- Dikste omvang van de kuit
De eerste keer is de nulmeting. Herhaal dit na twee en na drie weken.
Stiffness
Als elastische materialen worden uitgerekt wordt de druk verhoogd. Wanneer er voldoende sitffness is in relatie tot de kracht van de oedeemvorming, gaat dit de oedeemvorming tegen. Over het algemeen hebben korte rek zwachtels een hogere stiffness dan lange rek zwachtels.
Het is belangrijk bij compressietherapie een conische vorm van het onderbeen wordt gevormd. Hierdoor wordt de druk gelijkmatig verdeeld over het been.
De druk die op het been wordt uitgeoefend is afhankelijk van een aantal aspecten:
- Het soort zwachtel
- Het aantal lagen om het been
- De mate van overlap
- De vorm van het been
Er zijn twee wetten die hier verder op ingaan. De wet van Laplace en De wet van Pascal.
De wet van Laplace: de druk die door het compressiemiddel uitgeoefend wordt is op het been groter waar de straal van het been kleiner is. Daarentegen is de druk kleiner daar waar de straal van het been groter is. Dit geldt wanneer men onder gelijkblijvende spanning compressie geeft.
De wet van Pascal: de druk die wordt uitgeoefend op een vloeistof die zich in een geheel gevuld en gesloten vat bevindt, zich onverminderd in alle richtingen zal voortplanten.
Soorten zwachtels
- Korte en lange rekzwachtels
Wanneer je een korte rek zwachtel inzet neemt bij beweging de druk onder het verband toe. Bij een lange rek zwachtel gebeurt het tegenovergestelde. Tijdens beweging neemt de druk af. - Tweelaags compressiesystemen
Dit systeem bestaat uit twee lagen die zelfklevend zijn. - Compressiekousen
Een compressiekous wordt ingezet wanneer er geen oedeem meer aanwezig is. - Verbandkousen
Een verbandkous wordt ingezet wanneer het oedeem is afgenomen maar er nog wel een wond is. - Klittenbandkousen
Een klittenbandkous is een verstelbaar compressiesysteem. Deze kous zit om het been bevestigd en heeft geen voet. - Hulpmiddelen: buisverbanden, polstermateriaal, compressiesokjes, pad en pelotten
Ambulante compressietherapie
De Ambulance Compressie Therapie-richtlijn is een veelgebruikte methode. In de e-learning wordt uitgebreid ingegaan hoe je volgens deze methode moet zwachtelen.
De haakse zwachtelmethode
De traditionele manier van zwachtelen van voor de zorgverlener belasten zijn omdat hij of zij voorovergebogen zit. Daarnaast moet de patiënt het been omhoog houden, wat oncomfortabel kan zijn.
Daarom is het goed om de haakse zwachtelmethode uit te proberen. De zorgverlener zit op een hoek ten opzichte van het been. Haaks, dus. De voet hangt hierdoor vrij. Een ander voordeel is dat het been van de patiënt ontspannen op het been van de zorgverlener kan liggen. Op de afbeelding hieronder zie je hoe het werkt.
Overige maatregelen
- Beweging
Er zijn verschillende bewijzen dat de genezing van ulcus cruris positief beïnvloed wordt door kuitspieroefeningen. - Been hoog leggen
Een aantal keer per dag het been hooghouden vermindert het oedeem. Belangrijk is dat het been op harthoogte wordt vastgehouden. - Voorlichting en instructies
De mate van therapieontrouw bij patiënten met een veneus ulcus is groot. Daarom is voorlichting en instructies extra belangrijk
Vind je deze e-learning interessant? Bekijk dan eens de e-learning over decubitus!